(S) Na
misję SR-71 miało składać się przeprowadzenie "rekonesansu
pouderzeniowego", tzn. ocena sytuacji wroga po zrzuceniu bomby nuklearnej.
Prawdopodobieństwo wykorzystania tego samolotu do takiego celu było dalekie od dużego,
ale przecież SR-71 mógł również przeprowadzać zwykłe misje wywiadowcze. Jednakże
dla tych celów program OXCART posiadał pewne wyraźne zalety. Samoloty tego programu
miały miejsce tylko dla jednej osoby, zatem istniało miejsce na większy i lepszy aparat
fotograficzny, jak również różnorodne urządzenia, które nie mogłyby zmieścić się
na pokładzie SR-71. Z pewnością był to najbardziej efektywny samolot wywiadowczy jaki
istniał do tej pory i prawdopodobnie jeszcze przez długie lata. Program był również
kierowany przez cywilów i mógł być utrzymany w tajemnicy lub przynajmniej bez takiej
liczby personelu i blasku, jaki zwykle towarzyszył operacjom Sił Powietrznych.
(S) Zamówienie samolotów
SR-71 ułatwiło ścieżkę rozwoju programu OXCART, ponieważ oznaczało to, że cały
ciężar finansowy będzie częściowo na barkach Sił Powietrznych, natomiast koszt
jednego samolotu zostanie w pewien sposób zredukowany poprzez wyprodukowanie większej
ilości. Niemniej jednak, na dłuższą metę istnienie SR-71 skazało program OXCART na
zagładę z powodów głównie finansowych.
(S)ZAKOŃCZENIE |
|
(S) W
listopadzie 1965r., kiedy to program OXCART ostatecznie został uznany za gotowy do
wykonywania zadań, rozpoczęły się również działania zmierzające do jego
zamknięcia. W Biurze ds. Budżetu zaczęto rozprowadzać memorandum wyrażające
zakłopotanie kosztami związanymi z programami A-12 oraz SR-71, zarówno przeszłymi jak
i tymi, które były dopiero w fazie projektowej. Memorandum to kwestionowało żądanie
całkowitej liczby samolotów reprezentujących połączone floty oraz wątpiło w
potrzebę istnienia oddzielnej floty CIA (OXCART). W celu osiągnięcia dostatecznej
redukcji przewidywanych kosztów, zaproponowano kilka alternatywnych rozwiązań. Jednak
rekomendowanym rozwiązaniem było wygaszenie programu A-12 do września 1966r. oraz
zaprzestanie prac nad samolotami SR-71. Kopie tego memorandum zostały wysłane do
Departamentu Obrony oraz CIA. Zasugerowano im rozważenie podanych rozwiązań problemów
finansowych. Jednakże Sekretarz Obrony odrzucił rozważenie tej propozycji,
prawdopodobnie ze względu na fakt, że SR-71 nie byłby zdolny do wykonywania zadań do
września 1966r.
(S) Ta kwestia została
niezmieniona do lipca 1966r., gdy Biuro Budżetowe zaproponowało utworzenie specjalnej
grupy, która zajęłaby się możliwościami zredukowania kosztów dotyczących
programów OXCART oraz SR-71. Poproszono tę grupę o rozważenie następujących
rozwiązań alternatywnych:
- Zatrzymanie procesu rozdzielenia flot A-12 i
SR-71, tj. zachowanie status quo.
- Złączenie obu flot.
- Przeniesienie misji OXCART wraz z samolotami
do SAC.
- Przeniesienie misji OXCART do SAC i
zmagazynowanie samolotów A-12.
- Przeniesienie misji OXCART do SAC i pozbycie
się samolotów A-12.
(S) W skład grupy
wchodzili: C.W. Fischer, Biuro Budżetowe, Herbert Bennington, Departament Obrony oraz
John Paragosky z Centralnej Agencji Wywiadowczej.
(S) Grupa ta prowadziła swe
badania do jesieni 1966r. i wyszła z propozycją trzech dodatkowych rozwiązań:
- Zachować status quo i kontynuować
prowadzenie obu flot na bieżących poziomach.
- Zamknąć program A-12, ale zachować
zdolność programu OXCART poprzez rozdzielenie samolotów Sr-71 pomiędzy SAC i CIA.
- Zakończyć istnienie floty OXCART w styczniu
1968r. (zakładając, że SR-71 będą gotowe do podjęcia działań we wrześniu 1967r.)
i przydzielić wszystkie misje flocie SR-71.
(S) 12 grudnia 1966r. w
Biurze Budżetowym odbyło się spotkanie, w którym uczestniczyli: Helms, Shultze, Vance
oraz Dr Hornig - Doradca Naukowy Prezydenta. Ludzie ci głosowali nad rozwiązaniami
zaproponowanymi w raporcie Fischer-Bennington-Paragosky. Panowie Vance, Schultze i Hornig
wybrali zakończenie istnienia floty OXCART, natomiast Helms był za rozdzieleniem floty
SR-71 pomiędzy CIA i SAC. Biuro Budżetowe niezwłocznie przygotowało list do
Prezydenta, w którym przedłożono tok działań zarekomendowany przez większość.
Helms, różniąc się w swoich zapatrywaniach od większości, poprosił Zastępcę Szefa
Wydziału ds. Nauki i Technologii, aby przygotował list do Prezydenta informujący o
powodach zachowania misji wywiadowczych przez CIA.
(S) 16 grudnia Schultze
podał Helms'owi szkic memorandum do Prezydenta, w którym proszono o decyzję albo o
rozdzieleniu floty SR-71 pomiędzy CIA i SAC, albo o całkowitym wycofaniu się CIA z
programu. Tym razem Helms odpowiedział, że nowe informacje o dużym znaczeniu dotyczące
działania SR-71, przyciągnęły jego uwagę. Poprosił o kolejne spotkanie, po 1
stycznia, w celu zrewidowania faktów odnoszących się do sprawy. Poprosił również,
aby memorandum skierowane do Prezydenta zostało wstrzymane do czasu zakończenia
spotkania. Szczególnie zacytował wskazania mówiące, że program SR-71 ma poważne
problemy techniczne, a zatem istnieją wątpliwości co do osiągnięcia przez niego
gotowości operacyjnej do czasu zasugerowanego jako zakończenie programu A-12. Dlatego
też Helms zmienił swoje zdanie i w pełni poparł utrzymanie działania floty A-12
programu OXCART sponsorowanego przez siły cywilne (CIA). Niemniej jednak, memorandum
Biura Budżetowego zostało przekazane Prezydentowi, który 28 grudnia 1966r. przyjął
rekomendacje Vance'a, Hornig'a oraz Schultze'a i nakazał zamknięcie programu OXCART do 1
stycznia 1968r.
(S) Decyzja ta oznaczała,
że należy stworzyć plan systematycznego wygaszania programu. Po konsultacji z
Dowództwem projektowym, Zastępca Sekretarza Obrony został poinformowany 10 stycznia
1967r., że cztery samoloty A-12 zostaną zmagazynowane w lipcu 1967, następne dwa do
grudnia, natomiast ostatnie cztery do końca stycznia 1968. W maju Vance nakazał, aby
SR-71 wzięły na siebie odpowiedzialność nieprzewidzianych wypadków w celu
przeprowadzenia lotów nad Kubą zaczynając od 1 lipca 1967r. i przejęły podwójną
zdolność działania nad południowo-wschodnią Azją oraz Kubą do 1 grudnia 1967r. Taka
sytuacja pozwoliła na pokrycie się decyzji o wycofaniu programu OXCART i przejęciu
odpowiedzialności przez SR-71.
(S) W międzyczasie, do 1
lipca 1967r. Oddział OXCART miał zachować zdolność do przeprowadzania misji
operacyjnych, zarówno z przygotowanych miejsc poza krajem, jak i ze Stanów
Zjednoczonych. Taki plan zawierał 15-dniową zdolność szybkiego reagowania dotyczącą
przemieszczenia na Daleki Wschód oraz 7-dniową dotyczącą przeniesienia nad Kubę.
Pomiędzy 1 lipca i 31 grudnia 1967r. flota byłaby gotowa do przeprowadzenia misji
operacyjnych albo z przygotowanych wcześniej baz poza krajem, albo z baz na terenie
kraju, ale nie z obu tych miejsc jednocześnie. Zdolność szybkiego reagowania do lotów
nad Kubą lub przemieszczenia na Daleki Wschód również zostałaby zachowana.
(S) Wszystkie te transakcje
i ustalenia pojawiły się zanim OXCART przeprowadził choćby jedną misję operacyjną
czy zanim nawet został przeniesiony do Kadeny w celu wypełnienia zadania. Jak wynika z
powyższych opisów, samolot po raz pierwszy wykonał zadanie zawarte w projektach nad
Płn. Wietnamem ostatniego dnia maja 1967r. W następnych miesiącach samolot ten
demonstrował zarówno swoje wyjątkowe zdolności techniczne, jak i kompetencje przy
wykonywaniu wszelkich operacji. Gdy zaczęto mówić o wygaszaniu programu OXCART, wszyscy
oficjele zaczęli odczuwać pewnego rodzaju niepokój. Zaniepokojenie okazali: Walt
Rostow, Asystent Specjalny Prezydenta, kluczowe figury kongresowe, członkowie
Prezydenckiego Biura ds. Wywiadu oraz Prezydenckiego Zespołu Doradczego ds. Nauki. Proces
wygaszania programu pozostawał w tyle, a kwestia jego zamknięcia została ponownie
otwarta.
(S) Nowe badania dotyczące
wykonalności oraz kosztu kontynuowania programu OXCART zostały ukończone wiosną 1968r.
Zaproponowano cztery nowe rozwiązania alternatywne:
- Przenieść wszystkie samoloty OXCART do SAC
do 31 października 1968r.; zastąpić Siły Powietrzne wsparciem kontrahenta tam, gdzie
to możliwe; przenieść samoloty testowe A-12 na teren testu SR-71 (Area 51 -
przyp.tłum.)
- Przenieść OXCART tak, jak w rozwiązaniu1.
powyżej oraz zmagazynować osiem SR-71.
- Zamknąć bazę OXCART i połączyć flotę z
SR-71 w Bazie Sił Powietrznych Beale w Kaliforni, przy czym CIA zachowuje kontrolę i
kierownictwo.
- Kontynuować operacje OXCART w dotychczasowej
bazie pod kontrolą i kierownictwem CIA.
(S) Helms wyraził swoje
reakcje na te rozwiązania w memorandum skierowanym do Nitze, Hornig'a oraz Flax'a w dniu
18 kwietnia 1968r. W dokumencie tym Helms pytał dlaczego, jeśli osiem samolotów SR-71
mogło być zmagazynowanych w jednej opcji, nie mogło się tak stać we wszystkich innych
opcjach, z czego w każdym przypadku wynikały oszczędności. Dalej kwestionował
mniejsze koszty wynikające z połączenia programu OXCART z SR-71 i nie zgodził się ze
względów bezpieczeństwa z łączeniem obu flot. Ponad wszystko, jednakże, czuł że
kluczową sprawą jest chęć zachowania zdolności do przeprowadzania tajnych misji
wywiadowczych pod cywilnym kierownictwem. Według oceny Helms'a takie wymaganie istniało,
zatem polecił, aby program OXCART był kontynuowany w swojej własnej bazie pod
kierownictwem CIA.
(S) Pomimo tych wszystkich
spóźnionych wysiłków, Sekretarz Obrony 16 maja 1968r. ponownie potwierdził pierwotną
decyzję o zakończeniu Programu OXCART i zmagazynowaniu samolotów. Na cotygodniowym
lunchu z głównymi doradcami 21 maja 1968r., Prezydent potwierdził decyzję Sekretarza
Clifford'a.
(S) Na początku marca
1968r. samoloty USAF SR-71 zaczęły przybywać do Kadeny, by przejąć zobowiązania
projektu BLACK SHIELD. Stopniowo A-12 stawał się gotowy do wsparcia SR-71. OXCART odbył
swą ostatnią misję operacyjną 8 maja 1968r. nad Płn. Koreą, po czym Oddział z
Kadeny miał wrócić do kraju. Dowództwo wybrało 8 czerwca 1968r. jako
najwcześniejszą możliwą datę rozpoczęcia wycofywania. W międzyczasie samoloty A-12
miały być ograniczone do niezbędnej liczby zapewniającej bezpieczeństwo. Po przybyciu
do Stanów Zjednoczonych samoloty BLACK SHIELD zostałyby zmagazynowane. Te, które już
znajdowały się w bazie, zostałyby umieszczone w magazynach do 7 czerwca.
(S) Podczas swych ostatnich
dni poza krajem OXCART otrzymał jeszcze jeden cios, tak niewytłumaczalny jak tragiczny.
4 czerwca samolot Nr 129 pilotowany przez Jack'a Weeks'a wyruszył z Kadeny na lot
sprawdzający nowo zainstalowany silnik. Weeks'a słyszano z odległości 520 mil na
wschód od Manili. Potem zniknął. Nic nie znaleziono. Nigdy nie podano powodu tego
wypadku i sprawa ta pozostaje tajemnicą do dzisiaj. Ponownie, oficjalnie ogłoszono
stratę samolotu SR-71 i bezpieczeństwo zachowano.
(S) Kilka dni później dwa
pozostałe na Okinawie samoloty poleciały do Stanów i dołączyły do zmagazynowanych
wcześniej członków rodziny OXCART.
(S) POSTSCRIPTUM
(S) Sumując:
Program OXCART trwał
trochę ponad 10 lat, od zapoczątkowania w 1957r., poprzez pierwsze loty w 1962r. do
zakończenia w 1968r. Lockheed wyprodukował 15 samolotów OXCART, trzy YF-12A oraz 31
SR-71. 49 ponaddźwiękowych samolotów zakończyło ponad 7.300 lotów, w tym 17.000
godzin w powietrzu. Ponad 2.400 godzin przy prędkości powyżej 3M. Pięć samolotów
OXCART utracono w wypadkach; dwóch pilotów straciło życie, a dwóch ledwie uszło z
życiem. Co więcej, podczas fazy testowania OXCART, dwa samoloty pościgowe F-101 nie
dokończyły lotów.
(U) Główny cel programu -
stworzenie samolotu wywiadowczego z bezprecedensową prędkością, zasięgiem i pułapem
- został triumfalnie osiągnięty. Jednak można powiedzieć, że najważniejsze aspekty
włożonego w program wysiłku leżały w półproduktach - postępie w projektach
aerodynamicznych, działaniu silników, aparatach fotograficznych, przeciwdziałaniach
elektronicznych, systemach podtrzymujących życie pilota, a przede wszystkim w
przetapianiu, obróbce oraz kształtowaniu tytanu. Biorąc wszystko pod uwagę, było to
pionierskie osiągnięcie.
(S) Podczas ceremonii w
bazie w Newadzie 26 czerwca 1968r. Vice Admirał Rufus L. Taylor, Zastępca Dyrektora CIA
odznaczył medalem CIA Intelligence Star for Valor pilotów Kenneth'a S. Collins'a,
Ronald'a L. Layton'a, Francis'a J. Murray'a, Dennis'a B. Sullivan'a oraz Mele Vojvodich'a
za uczestnictwo w operacji BLACK SHIELD. Wdowa po Jack'u W. Weeks'e przyjęła
pośmiertną nagrodę dla tego pilota. The United States Air Force Legion of Merit został
wręczony Pułkownikowi Slater'owi oraz jego Zastępcy, Pułkownikowi Maynard'owi N.
Amundson'owi. The Air Force Outstanding Unit Award wręczono członkom Oddziału
OXCART (SAS 1129 /Eskadra do Zadań Specjalnych/, Oddział 1) oraz jednostkom
wspierającym USAF.
(U) Podczas ceremonii obecne
były żony pilotów, zatem po raz pierwszy dowiedziały się czym zajmowali się ich
mężowie. Kelly Johnson był gościem na tej uroczystości i ubolewał nad zakończeniem
tego przedsięwzięcia. Johnson swoje nagrody otrzymał już wcześniej: był to
Prezydencki Medal Wolności w 1964r. oraz 10 lutego 1966r. - Narodowy Medal Nauki od
Prezydenta Johnson'a za wkład w bezpieczeństwo oraz rozwój aeronautyki |